Tự hào hành trình di sản phi vật thể “Tín ngưỡng Hùng Vương” được UNESCO công nhận
“Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, có sức sống mãnh liệt và lan tỏa rộng lớn. Ở Đà Lạt, lễ Giỗ Tổ 2023 cũng được tổ chức trang trọng tại khu du lịch Thác Prenn – Tea Resort Prenn.
Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn được bền bỉ trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần hun đúc tâm hồn, tình cảm và ý chí của cả dân tộc. Đây chính là nguồn gốc tạo nên sức mạnh để dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, thử thách, trường tồn và không ngừng phát triển.
Nhân lên giá trị đạo đức “Uống nước nhớ nguồn”
Trong thời đại 4.0, khi nhiều giá trị truyền thống có thể dần mai một đi, thậm chí biến mất vì sự lấn át của công nghệ nhưng giá trị “biết ơn” của dân tộc Việt Nam vẫn luôn bất biến – “Sống về mồ mả, không ai sống về cả bát cơm” – Câu thành ngữ dân gian mang đầy tính hình tượng, tính biểu cảm cao nhằm giáo dục cũng như đề cao vấn đề phúc ấm tổ tiên là rất quan trọng.
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là biểu tượng cội nguồn của quốc gia, dân tộc, phản ánh một ý thức hệ sâu sắc như một sự minh triết được cha ông truyền lại cho đến hôm nay nên mang giá trị lịch sử rõ nét. “Giá trị dễ nhận thấy của Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là giá trị lịch sử. Tín ngưỡng không phải là lịch sử đích thực, mà là lịch sử hiện lên phản ánh qua cảm xúc, qua niềm tin, là ý thức của người dân về lịch sử. Nói đến một tín ngưỡng là nói đến niềm tin vào một nhân vật được phụng thờ. Nhân vật được phụng thờ bao giờ cũng được người dân đẩy vào cõi thiêng vừa huyền ảo, vừa kỳ bí”.
Đây cũng là biểu tượng khơi nguồn và tạo sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, là sợi dây kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai trong suốt những chặng đường lịch sử của đất nước.
Ngọn lửa soi đường cho non sông trường tồn
Ngày 06/12/2012, Ủy Ban Liên Chính Phủ lần thứ VII đã diễn ra tại Thủ đô Paris của Cộng hòa Pháp về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể. Trong kỳ họp, Tổ chức Giáo dục – Khoa học & Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức thông qua quyết định ghi danh Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại bởi hồ sơ tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương không chỉ đáp ứng được cả 5 tiêu chí của một di sản văn hóa phi vật thể thế giới quy định tại Công ước 2003 mà còn được các chuyên gia tư vấn văn hóa đánh giá rất cao về tính độc nhất của nó.
Sự kiện này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế về sự trường tồn bất diệt của đạo lý nhớ về cội nguồn, hòa hợp dân tộc có từ hàng ngàn năm của người Việt. Đồng thời cho thấy tính độc đáo, riêng có của di sản đã trở thành bản sắc văn hóa của cả cộng đồng. UNESCO thậm chí còn khuyến khích các dân tộc khác hãy noi gương Việt Nam: Biết ơn Thủy Tổ đã khai dựng non sông gấm vóc. Đồng thời, sự kiện cũng tạo điều kiện cho sự thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa, góp phần công nhận tầm quan trọng của nghi lễ thờ cúng tổ tiên ở nhiều quốc gia trên thế giới.
11 năm là một khoảng thời gian không quá dài nhưng cũng đủ cảm nhận về niềm tự hào, những kết quả đạt được khi di sản đặc biệt quan trọng của Việt Nam được thế giới vinh danh, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của dân tộc đã vượt ra khỏi ranh giới đất nước để trở thành di sản văn hóa chung cần được bảo tồn và gìn giữ của cả nhân loại.
Giổ Tổ Hùng Vương 2023 được tổ chức long trọng tại khu du lịch Thác Prenn, Đà Lạt
Như vậy là, từ vùng đất cội nguồn của Phú Thọ với dấu thiêng Nghĩa Lĩnh. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã được sáng tạo, trao truyền, gìn giữ và phát huy, lan tỏa mở rộng trên phạm vi cả nước cũng như đã và đang được chuyển hóa xuyên biên giới lan tỏa với các giá trị đặc sắc được nuôi dưỡng qua nhiều nghìn năm.
Ẩn mình giữa nơi mạch nguồn linh khí của núi Phượng Hoàng, những hoạt động uống nước nhớ nguồn và lễ hội Giổ Tổ Hùng Vương khiến khu quần thể đền Âu Lạc, Thác Prenn, Đà Lạt đang là điểm đến yêu thích bậc nhất ở phía Nam Tây Nguyên.
Lần theo từng bậc đá song hành lên đền Hùng, du khách sẽ cảm nhận được dòng chảy lịch sử 4000 năm nơi đây khi nhìn ngắm những hiện vật được thỉnh từ đền thiêng tỉnh Phú Thọ.
Giổ Tổ Hùng Vương “Linh thiêng nguồn cội” năm nay được tổ chức với quy mô lớn, diễn ra trong 2 ngày từ 28/04 – 29/04/2023 với các hoạt động văn hóa truyền thống, các trò chơi dân gian được tổ chức như Biểu diễn nghệ thuật Đờn ca tài tử, Thi đấu cơ tướng, phiên chợ quê …
Độc đáo nhất sẽ là các hoạt động nghệ thuật như triển lãm thư pháp, các nghệ nhân lành nghề sẽ “cho chữ” – viết câu đối cầu chúc tương lai vẹn tròn như ý cũng là chất xúc tác giúp sợi dây ấy thêm bền chặt, kéo gần khoảng cách giữa người với người.